دانستنی های سرطان

چهارشنبه, 29 خرداد 1398 ساعت 07:49

توليد نسل دوم داروهاي ضد سرطان

هنگامي که هر يک از ما واژه سرطان را مي شنويم دچـار شـوک مي شويم؛ اين کـابـوس سال هاي سال بشر را درگير خودش کرده است. از وقتي که بشر سرطان را شناخت اين ذهنيت برايش ايجاد شد که سرطان يک بيماري لاعلاج است و متأسفانه هنوز هم بخش عمده اي از مردم جامعه ما فکر مي کنند که سرطان يک بيماري لاعلاج است.


اگرما سير بيماري سرطان و دوران شناخت آن را مرور کنيم  مي بينيم که اتفاقاتي که براي شناخت اين بيماري و درمانش صورت گرفته تقريباً مشابه ساير بيماري هاي ديگر است. اگر ما امروز خيلي از فشار خون نگراني نداريم، اگر از وجود سنگ کليه در بدنمان نگران نمي شويم، اگر از ديابت از نوع دومش چندان نگراني نداريم و مي گوييم با کنترل عادات روزمره، شيوه زندگي مان، تغذيه و دارودرماني مي توانيم ديابت را کنترل کنيم؛ امروزه مي توانيم با اطمينان خاطر بگوييم که بشر به شناخت بيماري سرطان رسيده و راه هاي درمان آن را مي تواند به طور کامل تضمين کند. شايد در صد سال پيش وقتي صحبت از تومور مي شد در کنار آن صحبت از مرگ هم مي شد، چرا که تـومور در واقع رشد لجـام گسيخته و کنترل نشده سلول هـايي است که بـاعث مـرگ مي شوند. اسم اين بيماري را سرطان يا نئوپلاسم  Cancer گذاشتند يعني رشد خرچنگي و لجام گسيخته اي که مي تواند در تمام اندام ها ي بدن بيمار نفوذ کند و در نهايت به مرگ او ختم شود. سلول هاي بدن ما در اندام هاي مختلف درحال رشدند که اصطلاحاً به اين دسته از سلول ها، سلول هاي پروليفراتيو هم مي گوييم، پوست ما وقتي ريزش پيدا مي کند، سلول هاي جديد جايگزينش مي شوند. بقيه اندام هـاي ما هم همين حالت را دارند. در مغز استخوان ما به طور مرتب سلول هاي جديد خوني ساخته مي شوند؛ در اندام هاي تناسلي ما بطور مرتب سلول هاي جديد ساخته مي شوند؛ به اين دسته از سلول هاي تكثير شونده  سلول هــاي کنترل شده طبيعي بدن مي گوييم.


اگر رشد و توليد سلول هاي جديد از حالت طبيعي خودش خارج شود و اصطلاحاً از حالت کنترل شده در بيايد، تومورهايي  ايجاد مي کند که ممکن است خوش خيم يا بدخيم باشند.


بنابراين خـارج شدن از روند طبيعي رشد سلول هـا، تومور ايجاد مي کند و بايد به عنوان انسان   خلاق ، اولين ذهنيتي که در مــا ايجاد مي شود اين باشد که اگر رشد و توليد سلول هاي جديد تابع فرآيندهاي بيوشيميايي هستند پس ما مي توانيم راهي براي درمان آنها نيز پيدا کنيم. همانطور که براي پايين آوردن کلسترول خون و فشار خون از فرآيندهاي بيوشيميايي کمک مي گيريم و فشار خون و قند خون را کاهش مي دهيم. بشر سال هاست که به دنبال درمان سرطان با همين نگاه است. شايد تا حدود 50 سال پيش اگر فردي دچار سرطان مي شد يا اختلالات توموري در او بروز مي کرد اولين اتفاق اين بود که داروهايي که براي درمان بيمار تجويز مي شد، کشنده سلول ها بود. نسل قديم داروها داروهايي بودند که خيلي نمي توانستند بين سلول هاي سالم وسلول هاي توموري فرقي قائل شوند. به عبارتي بطور غير اختصاصي باعث مرگ سلول هاي طبيعي بدن هم مي شدند و سلول هاي توموري را هم از بين مي بردند. بطور کلي سلول هاي بدن به دو دسته تقسيم مي شوند:


1- سلول هايي که رشد و تکثير بالايي دارند مثل سلول هاي مغز استخوان و سلول هاي تناسلي.
2- سلو ل هايي که بطور عمومي رشد و تکثير جديد ندارند  يا خيلي كم دارند مثل سلول هاي سيستم اعصاب مرکزي و سلول هاي مختلف بدن .


نسل قديم داروهاي ضد سرطان داروهايي بودند که باعث مرگ سلول به صورت غير اختصاصي مي شدند و طبيعتاً مي توانستند هم سلول هاي سالم را از بين ببرند و هم سلول هاي سرطاني را. بشر  به دنبال يک فرآيند بيوشيميايي بود که در سلول هاي سالم آن فرآيند وجود ندارد.
سال هـاي سـال تلاش شد تا در نهـايت نسل دومي از داروهــاي سرطان ظهور پيدا کـردند که اصطلاحاً به آن ها آنتي هورمن ها مي گويند. داروهايي که به عنوان  آنتي هورمن عمل مي کنند از این رو و توفيقات اوليه اي در دهه 70 – 80 ميلادي در درمان سرطان هاي هورمتال مثل سرطان تيروئيد، تخمدان، پروستات و رحم اتفاق افتاد. اما عمده مرگ و ميرهاي ناشي از سرطان متوجه سرطان هايي بود که شيوع بالاتري داشتند  مثل سرطان خون و سرطان سينه. جستجو براي يافتن فرآيندهاي شيميايي ای که باعث شود فقط سلول هاي سرطاني آسيب ببينند و سلول هاي ديگر صدمه نبينند ادامه پيدا کرد تا اينکه حدود 15 سال پيش نسل جديدي از داروهاي ضد سرطان کشف و مطرح  شدند که اين دستـه از داروهـا مي توانند بطـور اختصاصي بـاعث مـرگ سلـول هـاي سرطاني شوند.


پس اگر ما تاريخ درمان سرطان را مطالعه کنيم مي بينيم که بشر از ابتدا با يک تهاجم غيراختصاصي به سلول هاي سرطاني باعث آسيب به سلول هاي سالم هم مي شد، اما از ده پانزده سال پيش اين قابليت در درمان سرطان پيدا شد که در تهاجمي که از طريق دارو به سلول هاي سرطاني  مي شود، امکان حداکثرآسيب به سلول هاي سرطاني و حداقل آسيب به سلول هاي سالم ديگر فراهم شود.


به همين دليل تقريباً مي بينيم که اميدواري زيادي در درمان سرطان ايجاد شده و اصطلاحي که گفته مي شود ديگر «سرطان آخر خط نيست» واقعيتي است که امروزه کاملا ملموس شده است و بيماران مي توانند اميدوار به درمان باشند .
نکته مهمي که مي خواهم به آن اشاره کنم اين است که کشف مولکول هاي جديد باعث شده بيماران مبتلا به سرطان اميدشان به آينده به شدت افزايش پيدا کند. اميد در درمان، يک فاکتور مهم و کليدي است و اثرات داروها را در بدن افزايش مي دهد. اصطلاح سندرم يا پديده اميدواري يک پديده خوش آيند و بسيار تأثيرگذار در مراقبت هاي درماني است و خوشبختانه با اميدي که براي مبارزه با سرطان در بيماران ايجاد شده ، زمينه اي ايجاد شده که  بتوانيم عمر بيماران مبتلا به سرطان را بيش از حد قابل تصور افزايش دهيم.


در بسياري از موارد اگر تشخيص به موقع صورت گرفته شود و درمان کامل انجام شود مؤثرتر است. خوشبختانه امکان توليد اين دسته از داروهــا از چند سال قبل در ايران فراهم شده است. در حال حاضر ما جزو معدود کشورهايي هستيم که امکان تولید داروهاي ضدسرطان نسل سوم که مهمترين داروهاي نسل درمان سرطان هستند و اميد به زندگي را افزايش مي دهند، داریم و اين دسته از داروها در اختيار بيماران ايراني قرار گرفته است. بنابراين نبايد نگران سرطان باشيم زيرا امروز بـا رشد تکنولوژي، سرطان آخر خط نيست.


امـا نکته اي که همه  مـا بايد به آن توجـه داشته باشيم اين است کـه منشأ رشد لجـام گسيخته سلول ها ي سرطاني کجاست؟
آنچه که امروزه اثبات شده است در کنار فاکتورهاي ژنتيک،  فاکتورهاي محيطي و شيوه و روش زندگي از عوامل بسيار تأثيرگذار در بروز سرطان هاست. درجه اهميت شيوه و  روش زندگي کمتر از عوامل ژنتيکال نيست؛ بنابراين عـادات غذايي و شيوه زندگي مـا در بروز و گسترش آن تأثير مي گذارد و مي تواند فاکتور بسيار مهم و تأثيرگذاری براي ايجاد سرطان باشد.


عليرغم پيشرفت هاي خوبي که در درمان سرطان داشتيم و در مسائل درماني موفق بوديم بايد اظهـار کنم که متـاسفانه با توسعه  زنـدگي شهـري و شهـرنشيني، عـوامل آلاينـده زندگي، مثل شيوه هـاي  بد غذايي و محيط هاي آلوده زندگي باعث شده که امراض مختلف مثل سرطان به شکل لجام گسيخته اي توسعه پيدا کند .
آمارها بيانگر اين است که تا سال 2020ميلادي بيش از بيست ميليون بيمار مبتلا به سرطان در جهان خواهيم داشت. اگر ما رشد اختلالات سرطاني را کنترل کنيم، مي بينيم که كنترل سرطان راحت تر خواهد بود.
اگرعوامل اکولوژيک را مطالعه کنيم مي ببينيم که عوامل رفتاري درمحيط، مهمترين عوامل تاثيرگذاراست. عادات غذايي مــا که رفتن به سمت فست فودها و استفــاده از غذاهاي مانده و پروسس شده در کنار استفاده از مواد تثبيت کننده و امثالهم است و استفاده از ترکيبات شيميايي متنوع در حوزه هاي مختلف زندگي توانسته در اتيولوژي سرطان نقش کليدي را بازي کند .
به نظرمن درکنار پيشرفت هاي درمان سرطان بايد برنامه ريزي هاي لازم را براي تغيير الگوي رفتاري مان داشته باشيم.


من مي خواهم روي اين جمله تاکيد کنم که تغيير الگوي رفتـاري ما مي تواند در فرآيندهاي زندگي روزمره و در درمان سرطان نقش اساسي داشته باشد.
به عبارتي، شيوه زندگي غلط و الگوي نا مطلوب ما در محيط زندگي، بي توجهي به مسئله تغذيه سالم ،نا اميدي و ياس و اضطراب، تشديد کننده بيماري هاي سرطاني است.


زندگي همراه با آرامش و بدون تنش تامين کننده سلامتي است. مي خواهم به اين جمله برگردم که تلاش کنيم مبتلا به سرطان نشويم البته به راحتي مي توانيم اين توفيق را براي خودمان فراهم کنيم در صورتي که عوامل تشديد کننده  اختلالات سرطاني را از خودمان دور کنيم.
باور ما اين است که سرطان آخر خط نيست. شما هم بايد اين جمله را باور داشته باشيد.

 

دکتر عباس کبریایی زاده
استاد فارماکولوژی دانشگاه تهران

 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

مهمانداري و خلباني از جمله مشاغلي است كه سختي‌هاي فراواني را به همراه دارد. از جمله دوري از خانواده، ساعات كاري طولاني، كار در شب، بي‌نظمي در خواب،‌ نداشتن برنامه كاري منظم، قرار داشتن در معرض تشعشعات راديواكتيو و .... را مي‌توان از مشكلات شناخته شده اين مشاغل دانست. ولي تحقيقات حاكي از ان است كه مشكل اصلي در سطحي فراتر از ا ين موارد قراردارد. اكثر يافته‌ها نشان مي‌دهد افزايش ريسك ابتلا به سرطان در ميان گروه‌هايي كه زندگيشان در آسمان مي‌گذرد، بيشتر است.


نتايج يك مطالعه نشان مي‌دهد خلبانان و مهمانداران هواپيما در معرض فرايند ابتلا به تمامي انواع سرطان‌ها هستند و اين گروه به طور چشمگيري در خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها در مقايسه با عموم مردم هستند.
بين سال‌هاي 2015 – 2014 محققان 5300 كادر پروازي را از طريق نظرسنجي به صورت حضور و آنلاين مورد مطالعه قرار دادند و دريافتند خلبانان و مهمانداران ريسك ابتلا به انواع خاصي از سرطان‌‌ها را دارند. اين بررسي نشان داد كه ميزان ابتلا به سرطان رحم، گردن رحم، سينه،‌ دستگاه گوارش، تيروئيد و پوست در ميان اين گروه بيشتر است. همچنين تحقيقات صورت گرفته در دانشگاه هاروارد نشان داد ميزان ابتلا به چند نوع از سرطان در ميان كادر پروازي نسبت به عامه مردم بيشتر است. بويژه سرطان‌هاي ملانوما، غيرملانوماي پوست و در مورد زنان مهماندار، سرطان سينه. اين بررسي‌ها نشان داد كادر پروازي 2 برابر بيشتر از افراد عادي در خطر ابتلا به ملانوم و بيش از چهار برابر در خطر ابتلا به سرطان‌هاي غيرملانوم بودند.


همچنين در ميان مهمانداران زن 51 درصد بيشتر از عموم مردم احتمال ابتلا به سرطان سينه را داشتند. دليل افزايش احتمال ابتلا به سرطان در ميان كادر پروازي بيش از يك دهه مورد مطالعه قرار گرفته است. اما يكي از بزرگترين پژوهش‌هايي كه تاكنون صورت گرفته است، پژوهش است كه در 25 ژوئن 2018 در نشريه Environmental Health منتشر شده است. براساس يافته‌هاي دانشمندان سه دليل اصلي از بروز سرطان در اين قشر وجود دارد. اولين دليل اين است كه اين گروه بيشتر از ساير عموم مردم در معرض بي‌نظمي در الگوهاي خواب هستند. محققان بي‌نظمي در خواب را با افزايش احتمال سرطان ارتباط مي‌دهند. سبك زندگي، رژيم غذايي و فعاليت‌هاي بدني اين گروه با مردم عادي جامعه تفاوت دارد كه اين امر مي‌تواند بر سلامتي‌شان و ريسك ابتلا به سرطان تأثير‌گذار باشد.


دومين دليل قرار گرفتن در معرض مواد سرطان‌زا است. هواي داخل هواپيما هواي سالمي نيست. بسياري از ما تنها براي مدت زماني كوتاهي در هر سال در معرض اين هوا هستيم. اين هوا در خود موادي دارد كه پتانسيل ابتلا به سرطان را بالا مي‌برد و مهمانداران و خلبانان به صورت منظم در معرض اين مواد هستند.
حضور در هواپيما به معناي حضور در ميان حجم بالايي از مواد تركيبي است كه عمدتاً ريشه‌اي شيميايي دارند. اين مواد با تغيير دماي هواپيما مي‌توانند با تغييراتي اندك روبرو شوند و  همين امر نيز مي‌تواند يكي از دلايل اصلي خطر ابتلا به سرطان باشد.
سومين دليل، قرار گرفتن در معرض اشعه‌هاي يونيزه كيهاني است. اين اشعه‌ها با افزايش ارتفاع شديدتر مي‌شود و اين موضوع موجب افزايش ابتلا به سرطان را افزايش مي‌دهد. البته مسافران هواپيما هم در معرض اين تشعشعات قرار مي‌گيرند ولي نسبت به مهمانداران زمان كمتري را در معرض اين تشعشعات هستند. بنابراين ميزان ابتلاء در اين گروه كمتر خواهد بود.
در تحقيقات جديدي كه صورت گرفته، مشخص شده است كه خلبانان و مهمانداران با خطر سرطان كشنده پوست مواجهند، زيرا در معرض اشعه خورشيد قرار مي‌گيرند .خلبان هايي كه در ا رتقاع 30 هزار پايي پرواز مي‌كنند به اندازه 20 دقيقه در معرض اشعه‌اي همانند برنزه كردن پوست قرار مي‌گيرند. اين ميزان در صورت پرواز كردن در ارتفاع بيشتر از ابر و هنگام بارش برف مي‌تواند اشعه ماوراي بنفش را انعكاس دهد.


محققان علت اين خطر را نداشتن محافظ كامل شيشه هواپيما در مقابل اشعه خورشيد (UVA) مي‌دانند، اشعه UVA مي‌تواند به سلول‌هاي DNA آسيب برساند و ملانوما (نوعي سرطان كشنده پوست) را ايجاد نمايد. خلبان‌ها در معرض خطر بالاي تابش اشعه كيهاني، تابش گاما و ذرات ريز اتمي قرار مي‌گيرند.
محققان طي تحقيقي، ميزان اشعه UV در هنگام پرواز را اندازه‌گيري و با ميزان اشعه دستگاه برنزه كننده مقايسه كردند. موج كوتاه اشعه ماوراي بنفش UVB نمي‌تواند به راحتي از شيشه‌ پنجره‌ها عبور كند. اما هر دوي اين اشعه‌ها مي‌تواننند باعث پيري پوست و سرطان پوست شود. تحقيقات نشان مي‌دهد به طور كلي، خلبانان و كادر پروازي ، دو برابر بيشتر در معرض خطر ملانوما قرار دارند. بنابراين افراد شاغل در اين حرفه‌ها توصيه مي‌شود به طور منظم از كرم ضدآفتاب استفاده و هرچند باريك مرتبه براي معاينه پوست به متخصص مراجعه كنند.


طول مدت حرفه كاري نيز در افزايش ريسك خطر ابتلا به سرطان در ارتباط است. در گزارشي محققان دريافتند طول مدت دوره كاري به نظر مي‌رسد بر ريسك ابتلا به سرطان سينه تأثيرگذار باشد. اين يافته براساس تجزيه و تحليل اطلاعات دريافتي از 1500 زن مهماندار بوده است.
محققان دريافتند زناني كه به مدت پنج سال يا بيشتر پرواز كرده‌اند دو برابر بيشتر از كسانيكه مدت زمان كمتري در پرواز بوده‌اند در خطر ابتلا به سرطان سينه هستند.


در مطالعات اخيري كه صورت گرفته است، حاكي از آن است مهمانداران زن بيش از 50 درصد بيشتر از ساير زنان معمولي جامعه در خطر ريسك ابتلا هستند.
بنابراين محققان معتقدند باتوجه به ريسك بالاي ابتلاي كادر پروازي به انواع بيماريها و بويژه سرطان درخصوص استراحت مناسب اين گروه در طول پرواز و بعد از پرواز، دادن حق اشعه به اين گروه طبق استانداردهاي جهاني و همچنين معاينات دوره‌اي براي اين گروه چاره‌اي انديشيده گردد.
 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

يك مطالعه تازه نشان مي‌دهد كه در ترافيك‌هاي سنگين و طوراني مدت، سرنشينان خودورها به واسطه قرار گرفتن در معرض دودهاي سمي، بيش از ديگران با خطر ابتلا به سرطان مواجه هستند.


به گزارش پايگاه اينترنتي هلث نيوز لاين، هواي كلانشهرها به طور ملموس مملو از انواع آلاينده‌ها است به طوري كه سازمان جهاني بهداشت قرار گرفتن در معرض آلودگي هوا در فضاي باز را يكي از 10 خطر اصلي فراروي سلامت همه انسان‌ها و در رديف عوامل سرطانزا اعلام كرده‌ است.
نتايج مطالعه محققان University of Surrey (دانشگاه انگليسي سوري) نشان مي‌دهد كه توقف وسايل نقليه پشت چراغ قرمز راهنمايي و رانندگي، با چهار چرخه مختلف كاهش سرعت، معطل ماندن، سرعت گرفتن و انتشار دود سمي وسيله نقليه همراه است.
پخش شدن دود سمي خودروها به ويژه مناطق پرتراكم شهرها زمان بيشتري طول مي‌كشد، بنابراين در ترافيك‌هاي سنگين و پشت چراغ‌هاي قرمز راهنمايي و رانندگي، سرنشينان خودروها با بالا كشيدن شيشه خودرو و در عين حال روشن كردن فن، بيشتر در معرض خطر ناشي از آلودگي‌ هواي بيرون قرار مي‌گيرند.
روشن كردن فن خودرو در ترافيك‌هاي طولاني مدت، سبب انتقال آلاينده‌ها از فضاي باز به داخل وسيله نقليه و در نتيجه سبب تجمع آلاينده‌ها در داخل خودروها مي‌شود.


براساس اين گزارش، روشن كردن فن وسايل نقليه زماني مطمئن خواهد بود كه موجب گردش هواي داخل خودرو شود، بدون آن كه هواي آلوده بيرون را به داخل انتقال دهد. به گفته محققان دانشگاه سوري، هرگاه امكان داشته باشد و وضعيت هوا نيز اجازه دهد، بالا  نگه‌داشتن شيشه خودرو، خاموش بودن فن خودرو و افزايش فاصله با خودروي جلويي در ترافيك‌هاي سنگين و يا پشت چراغ قرمز، يكي از بهترين راه‌ها براي كاهش قرارگيري در معرض دودهاي سمي است.


مطالعات قبلي نشان داده‌اند كه توقف رانندگان خودروها پش چراغ قرمز در قيال با افرادي كه در ترافيك روان در مسير حركت مي‌كنند، آنها را 29 برابر بيشتر در معرض ذرات آلوده مضر قرار مي‌دهد.
براساس گزارش ايرنا، اين مطالعه در مجله علمي Joumal Environmental Science منتشر شده است.

 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

سه شنبه, 28 خرداد 1398 ساعت 21:14

سرطان‌هائي كه درمان مي‌شوند

مطالعات نشان مي‌دهد سرطان سينه، تيروئيد، پروستات، ملانوم و هوچكين از خوش‌ درمان‌ترين سرطان‌ها هستند.


رمز موفقيت در درمان انواع سرطان، تشخيص و درمان به موقع است. شانس بقاي بيمار در مراحل اوليه و قبل از متاستاز بيماري بسيار بالاست، از اين ميان، رشد سلول‌هاي سرطاني در سرطان‌هاي سينه، تيروئيد، دهانه رحم، پروستات، ملانوم و هوچكين، آهسته‌تر است و درمان با موفقيت بيشتري صورت مي‌گيرد.


سرطان سينه

يكي از خوش درمان‌ترين انواع سرطان، سرطان سينه است. مطالعات محققان بنياد ملي سرطان آمريكا نشان مي‌دهد اگر اندازه تومور كوچكتر از دو سانتي‌متر باشد، كاملاً درمان مي‌شود و شانس بقاي بيمار 100 درصد است.


سرطان پروستات

روند رشد سلول‌هاي سرطان پروستات بسيار آهسته است و گاهي برخي از سلول‌هاي سرطاني اصلاً رشد نمي‌كنند.
براساس مقاله‌اي كه در سال 2016 در نشريه علمي New England Joumal Of Medicine منتشر شد، طول عمر بيماران مبتلا به سرطان پروستات كه تحت درمان قرار گرفته‌اند، به اندازه مردان سالم است.


شايع‌ترين نوع سرطان پوست (ملانوم)

درمان سرطان پوست در مراحل اوليه بسيار ساده است. البته بايد به علايم  سرطان توجه داشت و به محض مشاهده در مراحل اوليه به پزشك مراجعه كرد. لكه‌هاي رنگي و بافت‌هاي عجيب پوست در ناحيه پوست سر و بين انگشتان بايد جدي گرفته شود.


سرطان تيروئيد (بسته به نوع بافت)

معمولاً  رشد سلول‌هاي سرطاني در غده تيروئيد بسيار آهسته است و پزشك پس از تشخيص، غده تيروئيد را خارج مي‌كند و بيمار بايد به جاي هورمون‌هاي تيروئيد، دارو مصرف كند.


هوچكين

هوچكين سرطان مربوط به عدد لنفاوي است و معمولاً پاسخ خوبي به درمان مي‌دهد. شانس بقاي بيماران مبتلا به هوچكين 90 تا 95 درصد است.


سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم به دليل پيشرفت روش‌هاي تشخيص و درمان، يكي از درمان‌پذيرترين انواع سرطان است. تست ساده پاپ اسمير به راحتي مي‌تواند سلول‌هاي غيرطبيعي را بسيار قبل از سرطاني شدن آنان تشخيص دهد. از طرفي در صورت سرطاني شدن سلول‌ها در دهانه رحم، روند رشد آنان بسيار آهسته است و در صورت تشخيص در مراحل اوليه، به راحتي درمان مي‌شوند. نرخ بقاي بيماران مبتلا به سرطان دهانه رحم بسيار بالاست.


سرطان بيضه

به گزارش ايرنا، براساس مقاله‌اي كه در سال 2014 ميلاد در نشريه Clinical Oncology منتشر شد، برخي از بزرگترين دستاوردهاي دانش پزشكي در دهه اخير، در زمينه درمان سرطان بيضه بوده است. در صورت تشخيص زودهنگام و عمل جراحي و درمان، شانس بقاي بيمار مبتلا به سرطان بيضه تا 98 درصد است.

 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

محققان ايتاليايي مصرف دستكم روزي يك سيب را با كاهش قابل ملاحظه خطر ايجاد تومورهاي سرطاني در ريه، روده، دهان، دستگاه گوارش و سينه مرتبط مي‌دانند.


به گزارش ديلي ميل، محققيان دانشگاه پروجا در ايتاليا با بررسي 40 مطالعه، متوجه شدند كه بيشترين فوايد مصرف سيب دركاهش خطر ابتلا به سرطان‌هاي معده و مري است، به طوري كه برخي داده‌ها نشان مي‌دهند كه مصرف سيب خطر ابتلا به اين سرطان‌ها را تقريباً به نصب كاهش مي‌دهد.
براساس نتايج اين تحقيق، ميزان ابتلا به تومور ريه در ميان طرفداران سيب حدود 25 درصد كمتر بود و ابتلا به سرطان سينه در ميان اين افراد به يك پنجم كاهش مي‌يابد.
براساس گزارش ايرنا، نتايج اين مطالعه كه در مجله Public Health Nutrition منتشر شد، نشان داد كه ميزان ابتلا به سرطان در افرادي كه بيشترين تعداد سيب را مصرف مي‌كردند در قياس با افرادي كه كمترين تعداد سيب را مصرف مي‌كردند، به اندازه قابل‌توجهي كمتر بود.


سيب مملو از تركيباتي به نام فلاونوئيدها است كه خطر ابتلا به سرطان را كاهش مي‌دهند.

 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

منتشرشده در تغذیه

عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان، درباره سونامي سرطان در ايران تصريح كرد: هر چند امروزه تعداد بيماران سرطاني زياد شده اما اين حاكي از سونامي سرطان نيست چرا كه يكي از دلايل افزايش چشمگير آن ثبت بيماران است كه در گذشته انجام نمي‌شد.


دكتر فريبرز مكاريان، در گفت و گو با خبرنگار اخبار پزشكي جمعيت سني مبتلا به سرطان را در كشور ما نسبت به ساير كشورها پايين‌تر دانست و گفت: علل تغذيه‌اي، آب و هوا، علل بهداشتي و كم‌تحركي از عواملي هستند كه شيوع سرطان را در كشور ما گسترش داده.


اين فوق تخصص خون و سرطان، با بيان اين كه بروز و يا درمان سرطان به صورت ناگهاني اتفاق نمي‌افتد، بيان داشت: در حال حاضر از تعداد دقيق بيماران اين حوزه اطلاعاتي در دسترس نيست چرا كه هنوز در بسيار شهرستان‌ها و روستاها سيستم ثبت فعال نيست.
عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان اظهار كرد: باتوجه به كنترل بيماري‌هاي عفوني و بهبودي وضعيت بيماري‌هاي قلبي عروقي علت اصلي مرگ به سمت بيماري سرطان در حركت است اما در حال حاضر سرطان‌ها پس از بيماري‌هاي قلبي و تصادفات رتبه دوم را در گرفتن جان مردم دارند.
دكتر مكاريان در ارتباط با آمار بيماران مبتلا به سرطان سينه هم گفت: براساس آمار بين‌المللي از هر 8 خانم يك نفنر مبتلا به سرطان سينه مي‌شود در حاليه بر طبق آمار ما در ايران اين عدد ابتلاي يك نفر از بين 20 تا 25 است كه آمار دقيقي نبود؛ چرا كه بسياري از آنها در سيستم ثبت نشده‌اند.


وي در پايان ضمن لزوم تأكيد بر غربالگري مرتب همه افراد به ويژه افراد در معرض خطر براي كاهش خاطرات ناشي از سرطان، خاطرنشان كرد: غربالگري يكي از راه‌هايي است كه موجب تشخيص آن در مراحل اوليه شده و در نتيجه حدود بيش از 50 درصد درمان‌ها مؤثر واقع مي‌شود.

 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

منتشرشده در اخبــار ویــژه

استاد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با اشاره به شيوع روزافزون سرطان اظهار داشت: متأسفانه سيستم ثبت دقيقي در حوزه سرطان در سطح ملي نداريم و بنابراين نمي‌توان آمار دقيقي از آنها ارائه كرد و يا تعداد بيماران كشور را با سال هاي گذشته مقايسه كرد.


دكتر حميد عطاريان در گفت‌ و گو با خبرنگار اخبار پزشكي وجود يك سامانه ثبت براي بيماران سرطان را ضروري خواند و تصريح كرد: بايد با همت ملي اين سيستم راه‌اندازي شود تا علاوه بر دسترسي به اطلاعات و آمار دقيق بتوان در راستاي بهبود تشخيص و درمان هم حركت كرد.
اين فوق تخصص مديكال آنكولوژي، سرطان گوارش، سرطان معده، سرطان روده، لوزالمعده و سرطان سينه را از شايع‌ترين سرطان‌هاي كشور برشمرد و عنوان كرد: باتوجه به اينكه متأسفانه در امر كنترل و كاهش دخانيات عملكرد موفقي نداشته‌ايم سرطان ريه هم از جمله شايع‌ترين سرطان‌هاست.
وي از جوانگرايي سرطان‌ها در سال‌هاي اخير خبر داد و افزود: سرطان خون و مغز در كودكان شايع‌تر است اما نمي‌توان با قطعيت گفت كه كدام سرطان در جوان‌ها شايع‌تر است.


دكتر عطاريان در پايان خاطرنشان كرد: يكي از مهم‌ترين دستاوردهاي كشورمان در حوزه سرطان ارائه خدمات به صورت كاملاً منظم و كلاسيك بوده كه طبق يك گايدلاين اصلي انجام شده است.

 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

منتشرشده در اخبــار ویــژه
سه شنبه, 28 خرداد 1398 ساعت 15:42

سرطان، بحران خاموش جامعه بشري

عضو هيأت مديره انجمن علمي سرطان ايران گفت: سازمان بهداشت جهاني سرطان را بحران خاموش جامعه بشري خوانده زيرا امروز رشد فزاينده‌اي به ويژه در كشورهاي توسعه يافته دارد.
دكتر فرهاد سميعي؛ بيان كرد: سرطان يكي از دلايل اصلي مرگ و مير در كشورهاي مختلف است كه متأسفانه امروزه روند صعودي ابتلا به آن درتمام سنين مشاهده مي‌شود.


وي آلودگي‌هاي آب، هوا و غذا را از جمله علل تشديد كننده بروز سرطان برشمرد و افزود: سرطان كه از سوي سازمان بهداشت جهاني به عنوان بحران خاموش جامعه بشري معرفي شده هزينه‌هاي درماني زيادي را بر نظام‌هاي سلامت، دولت و خانواده تحميل كرده است.
عضو هيأت مديره انجمن علمي سرطان ايران با اشاره به تدوين برنامه جامعه كنترل سرطان ادامه داد: باتوجه به افزايش فزاينده سرطان در تمام كشورهاي جهان و به ويژه كشورهاي توسعه يافته، سازمان ملل تمام كشورهاي عضو را موظف كرده تا با تنظيم اين برنامه به تمام زواياي اين بيماري توجه كنند.


وي پيشگيري، تشخيص، درمان و طب تسكيني مؤثر در سرطان را از ابعاد متفاوت اين بيماري خواند و تصريح كرد: اساتيد و مسئولين ايراني هم مانند ساير كشورهاي جهان با تلاش در ساماندهي اقدامات پيشگيرانه و ساير ابعاد بيماري سرطان، سعي دارند در راستاي برخورد صحيح با اين معضل گام بردارد.
دكتر سميعي در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران يادآور شد: انجمن علمي سرطان ايران براي ارتقاي امور آموزشي، پژوهشي و درماني اين بيماري زندگي ماشيني و همچنين كمك به پيشبرد برنامه جامع سرطان، برنامه‌هاي علمي متعددي از جمله برگزاري اولين كنفرانس سرطان غرب آسيا را در دست اجرا دارد.

 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

منتشرشده در اخبــار ویــژه

بسياري از مردم در پاييز شروع به مصرف بي‌رويه و افراطي قرص‌هاي ويتامين با هدف تقويت سيستم ايمني بدن خود مي‌كنند كه اقدامي نامناسب است.


به گزارش راشين تايمز، يك مطالعه جديد توسط محققان دانشگاه كلرادوي آمريكا نشان مي‌دهد كه اين روش پيشگيري از بيماران، خود عامل بروز بيماري‌هاي خطرناك است.
اين محققان معتقدند كه مصرف بي‌رويه مكمل‌هاي ويتاميني خطر ابتلا به سرطان و بيماري‌هاي قلبي – عروقي را افزايش مي‌دهد.


به گفته اين متخصصان، شكي نيست كه مكمل‌هاي ويتاميني ممكن است فوايدي براي سلامتي انسان داشته باشند اما مصرف بيش از مقدار توصيه شده روزانه مي‌تواند اثر معكوس بر اورگانيسم بدن داشته باشد.
در اين تحقيق كه بيش از 10 سال به طول انجاميده، محققان با آزمايش روي 1000 داوطلب دريافتند كه مصرف ويتامين‌ها مي‌تواند يك فرد را براي هميشه از سلامتي محروم كنند و به طور خاص، محققان متوجه شده‌اند كه افزايش سطح بالايي از بتاكاروتن در بدن، خطر ابتلا به سرطان ريه و بيماري‌هاي قلبي عروقي را بر اين گروه تا 20 درصد افزايش مي‌دهد. همچنين اسيد فوليك باعث كاهش پوليپ در روده بزرگ مي‌شود و شخص را در برابر سرطان مستعد مي‌كند.


دانشمندان امريكايي به افراد توصيه مي‌كنند تا به جاي مصرف مكمل‌هاي ويتاميني به مصرف روزانه ميوه و سبزيجات تازه روي بياورند.
به گزارش ايسنا، به عقيده آنها بررسي رفتار غذايي مردم از 20 سال پيش تاكنون نشان مي‌دهد شمار مبتلايان به سرطان با مصرف قرص‌هاي ويتاميني رابطه مستقيم دارد زيرا هر چه به گذشته بازمي‌گرديم، آمار مبتلايان به سرطان به ندرت ديده مي‌شود و در مقابل شركت‌هاي تجاري كمتري مردم را تشويق به مصرف قرص‌هاي ويتامين مي‌كردند.

 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

منتشرشده در تغذیه
سه شنبه, 28 خرداد 1398 ساعت 15:04

چرا تشخيص زودهنگام مهم است؟

سالانه هزاران مورد ابتلا به سرطان در ايران و ميليون‌ها مورد در جهان رخ مي‌دهد كه در صورت تشخيص به موقع و زودهنگام، تومور در مراحل اوليه و محدود بوده، در نتيجه درمان آن آسان‌تر و امكان كنترل و بهبود كامل آن بسيار زياد است.
در حال حاضر بطور كلي تعداد افرادي كه از سرطان فوت مي‌كنند نسبت به سه دهه پيش كاهش يافته است. نيمي از افرادي كه امروز با تشخيص سرطان تحت درمان هستند، پنج سال زنده خواهند بود و بيش از 40 درصد بعد از ده سال هنوز زندگي مي‌كنند. متوسط ميزان بقاي ده ساله براي سرطان دو برابر 30 سال گذشته شده است. مهمترين دليل بهبود در بقاي بيماران، علاوه بر درمان‌هاي موثرتري كه پيدا شده است، افزايش آگاهي مردم و ارتقاي روش‌هاي تشخيص زودهنگام است.
حتي براي كساني كه بقاي كلي سرطان در آنها ضعيف‌ است، شانس زنده ماندن در زمان تشخيص زودتر، بيشتر خواهد بود. دو جزء اصلي در برنامه تشخيص زودرس سرطان وجود دارد: يكي آموزش و ترويج تشخيص زودرس و ديگري، انجام غربالگري


تفاوت تشخيص زودهنگام و غربالگري چيست؟

معناي تشخيص زودهنگام اين است كه ما علايم هشداردهنده سرطان را بدانيم تا اگر اين علايم را در خود پيدا كرديم به سرعت به مراكز بهداشتي درماني مراجعه كنيم. از طرف ديگر، مراكز بهداشتي درماني نيز بايد آمادگي شناسايي اين علايم و جدا كردن موارد مهم از غير مهم را داشته باشند تا در مرحله بعدي موارد مهم را براي اقدامات تشخيصي كامل‌تر به مراكز بالاتر و مجهزتر معرفي كنند.

اما معني غربالگري اين است كه در افرادي كه هيچ علامت هشداردهنده‌اي براي سرطان ندارند اما به دليل شرايط جنسي (مثلاً سرطان پستان) يا سني خاص (مثلاً سن بالاي 50 سال در سرطان پستان) بالقوه در معرض سرطان هستند، اقدامات تشخيصي را انجام دهيم.
بسياري از سرطان‌ها تنها با معاينه پزشكي و آزمايش‌هاي تكميلي تشخيص داده مي‌شوند كه از جمله آنها سرطان‌هاي پستان، دهانه رحم و روده بزرگ است.

غربالگري به عنوان بخشي از بزنامه تشخيص زودرس سرطان است. غربالگري به معني شناسايي بيماري احتمالي ناشناخته با استفاده از معاينه و آزمايش‌هاي ساده در فردي است كه هنوز علائم ندارد. در يك برنامه كنترل سرطان ملي، بعد از غربالگري، افراد تشخيص داده شده تحت درمان مناسب قرار مي‌گيرند.
لازم است هم بيمار و هم ارائه دهندگان مراقبت‌هاي بهداشتي به اهميت تشخيص زودهنگام و انجام فعاليت‌هاي غربالگري سرطان پايبتند باشند كه منجر به بهبود نتيجه و كاهش اتلاف منابع مي‌شود.


شرايط پيشنهاد غربالگري براي يك بيماري يا علامل خطر سلامتي كدامند؟

براي اينكه اقدامات غربالگري يك بيماري را در يك گروه جمعيتي خاص كه هيچ علامتي ندارند انجام دهيم، بايد آن اقدام غربالگري شرايط خاصي داشته باشد:

- ساده باشد
- ارزان باشد
- مقبوليت عمومي داشته باشد
- حساسيت بالا داشته باشد (منفي كاذب كمي داشته باشد)
- اختصاصيت قابل قبولي داشته باشد (مثبت كاذب قابل قبولي داشته باشد)
- در صورتي كه بيماري با يان روش پيدا شد، درمان مناسبي در علم پزشكي براي آن وجود داشته باشد
- در صورتي كه بيماري با اين روش پيدا شد و درمان مناسب هم شد، طول عمرش افزايش يابد يا دست كم كيفيت زندگي‌اش بهتر شود.

به همين دليل است كه روش‌هاي غربالگري فقط براي سرطان‌هاي پستان، روده بزرگ و دهانه رحم توسط سازمان جهاني بهداشت پيشنهاد شده اما اينكه در چه گروه‌هايي از نظر ميزان خطر ابتلا و از چه سني شروع شوند، هنوز هم با ترديدهاي زيادي مواجه است.

چه علايمي ما را بايد به فكر بررسي بيشتر بيندازد؟

اغلب در مراحل اوليه سرطان علايمي وجود دارد كه توجه به آنها به ويژه در افرادي كه سابقه فردي يا خانوادگي سرطان دارند، به تشخيص زودهنگام سرطان كمك مي‌كند. آشنايي با اين علايم و مراجعه به موقع به پزشك اقدامي مهم و كليدي است. مسلماً وجود اين علايم به معني تشخيص قطعي بدخيمي نيست و در اغلب موارد به دنبال يك بيماري خوش خيم ايجاد شده و به زودي برطرف مي‌شوند ولي تشخيص اين نكته با پزشك است. توجه  به اين نكات به معني محافظت قطعي شما در مقابل ابتلا به تمامي سرطان‌هاي شناخته شده نيست ولي احتمال پيشگيري از سرطان‌هاي شايع زياد بوده و در انجام به موقع و موفق درمان مفيد است چرا كه سرطان در بسياري از موارد در مراحل اوليه قابل درمان است. بنابراين هيچ‌گاه از ترس احتمال تشخيص سرطان، از مراجعه به پزشك خودداري نكنيد. علامت‌هاي هشداردهنده در مورد ابتلا به سرطان اين موارد است:

- ابتلاي به سرطان در اقوام درجه يك
- تغيير در خال‌هاي پوستي
- زخم‌هاي بدون بهبودي در طي دو هفته
- توده در هر جاي بدن
-Ÿ سرفه يا گرفتگي صداي طولاني
- اختلال بلع يا سوء هاضمه طولاني
- استفراغ يا سرفه خوني
- اسهال خوني يا بروز يبوست جديد
- خونريزي غيرطبيعي ادرار، مدفوع، واژن، نوك پستان
- بي‌اشتهايي يا كاهش وزن بي‌دليل


نشانه‌هاي بالا مربوط به همه سرطان‌هاي شايع هستند اما برخي سرطان‌ها از ديدگاه سازمان‌ جهاني بهداشت نيز به توجه بيشتري دارند. در اينجا فقط اشاره كوتاهي به علايم هشداردهنده سه سرطان پستان، دهانه رحم و روده بزرگ مي‌شود اما در مورد شيوه‌هاي تشخيص زودهنگام و غربالگري به طور مفصل‌تر در بخش‌هاي اختصاصي به آنها پرداخته خواهد شد.


تشخيص زودهنگام سرطان پستان

سرطان پستان شايع‌ترين سرطان در زنان است (هم در كشورهاي در حال توسعه و هم توسعه يافته). به دنبال افزايش اميد به زندگي، شهرنشيني و رواج شيوه زندگي غربي بروز سرطان پستان در جهان در حال افزاش است. بنابراين تشخيص زودهنگام به منظور بهبود بقا، سنگ بناي كنترل سرطان پستان است.

در برنامه تشخيص زودهنگام سرطان پستان، آگاهي از علائم و نشانه‌ها و مراجعه به موقع براي تشخيص قطعي و درمان لازم است. مهمترين علايم هشداردهنده سرطان پستان موراد زير هستند:
1- توده پستان يا هر تغيير در شكل يا قوام پستان
2- توده پستان بزرگ شونده، ثابت يا سفت
3- مشكلات ديگر پستان با يا يدون توده قابل لمس از جمله:
Ÿ  تغييرات اگزمايي پوست
Ÿ  پوست پرتغالي
Ÿ  زخم
Ÿ  ترشح يك طرفه از نوك پستان به ويژه ترشحات خون‌آلود
Ÿ  توده در زير بغل


تشخيص زودهنگام سرطان دهانه رحم

سرطان  دهانه رحم هر چند در ايران شايعه نيست اما علايم هشداردهنده‌اي دارد ه توجه به آنها مي‌تواند منجر به تشخيص زودهنگام اين بيماري شود:
Ÿ خونريزي غيرطبيعي زنانگي (از جمله پس از نزديكي جنسي، در فواصل دوره‌‌هاي قاعدگي و پس از يائسگي)
Ÿ ترشحات بدبوي واژينال
Ÿ درد هنگام نزديكي جنسي
Ÿ هركدام از موارد بالا همرا با توده قابل لمس شكمي يا درد پايدار شكمي يا كمري
تشخيص زودهنگام سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ نيز يكي از شايع‌ترين سرطان‌ها در ايران و جهان است كه علايم هشداردهنده‌اي دارد. اما در بسياري از موارد اين علايم نشان دهنده بدخيمي نيستند بنابراين بررسي دقيق‌تر شرح حال پزشكي، انجام آزمايش از نظر كم‌خوني و معاينه شكم و راست روده توسط پزشك پيش از انجام اقدامات ديگر مانند كولونوسكوپي نياز است:
Ÿ خونريزي دستگاه گوارش تحتاني در طي يك ماه اخير
Ÿ يبوست در طي يك ماه اخير يا بدون اسهال، درد شكم و احساس پر بودن مقعد پس از اجابت مزاج
Ÿ كاهش بيش از ده درصد وزن بدن در طي شش ماه همراه با يكي از علايم بالا

 

---------------------------
دانستنیهای سرطان - سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer -  Vol 20 - No. 36,37 - 2019

صفحه1 از2

مجله دانستنیهای سرطان